8.1.09

Insanligin Besigine Yolculuk (2)

Insanligin Besigine Yolculuk (1) baslikli makalemle Addis Ababa – Axum – Lalibela’ya yaptigimiz seyahat ile ilgili yazi dizime baslamistim, ancak Noel tatili, Amboseli Ulusal Park’da geçirilen Yeni Yili karsilama seyahati araya girince Etiyopya yazi dizime ara vermek zorunda kaldim. Simdi sakin sakin yazima devam edebilirim.

Afrika’da bir çok eski kralliga ev sahipligi yapmis, monarsiyle yönetilen ülkelerin ilki, 2000 yillik geçmisli alfabesini hali hazirda kullanmakta olan, Avrupa ülkeleri tarafindan kolonize olmamis tek Afrika ülkesi Etiyopya’yadayiz yine.

Etiyopya Yunanca’da “Aithiopia“ kelimesinden türemis, yanik yüzlülerin ülkesi anlamina geliyor. Etnik gruplar, diller, dinler, cografya, klima, toprak örtüsündeki sasirtici farkliliktan dolayi Etiyopya’yi en iyi tanimlayan kelime çesitliklik. Bu kadar çesitliligin içinde kendine has özellikleri günümüze kadar koruyan Etopya’da günesin dogdugu saat günün ilk saati, günesin battigi saat ise günün son saati olarak kabul ediliyor. Gün iki parçaya bölünmüs, her parça 12 saatten olusuyor. Uluslararasi zamana göre sabah 6.00 Etiyopya saatine göre 12.00’ye denk geliyor. Aman Etiyopyali birine randevu verirken saat konusunda dikkatli olun agaç olup beklemek istemiyorsaniz. Yil boyunca bizdeki uygulama gibi saatleri bir ileri bir geri almakla ugrasmiyorlar. Ekvator’a çok yakin oldugu için Etiyopya günde 12 saat günes aliyor. Etiyopya’nin diger nevi şahsına münhasır özelligi de Julien Takvimini kullanmasi ve dolayisiyla bir yilda 13 ay yasiyor olmalari. Etiyopya'da bir yil 30 günlük 12 ay ve 5 veya 6 günlük artik bir aydan olusuyor. Julien Takvimi Isa’nin dogumundan 7 sene 113 gün sonra kullanilmaya basladigindan Etiyopyalilar yeni yila Eylül’ün 11’inde tam babam, halam ve enistemin dogum gününde giriyorlar ve su anda hali hazirda 2001 yilini yasiyorlar. Noel’i ise her yil 7 Ocak’ta, ablamin dogum gününde kutluyorlar. Küstüm bu Etiyopyalilara, benim dogum günümü kutlamadiklari için.

Arkeolojik kazilarda en eski hominidlerin kalintilarina da Etiyopya’da rastlanmis. Bir çok paleantropologist de Charles Darwin’in hayatin Afrika’da basladigi hipoteziyle hem fikir. 1974’de antropologistler kazilari sirasinda en eski hominidle (3,18 milyon yil yasinda) Rift Vadisi, Hadar’da karsilasmislar. Bu kesifleri sirasinda o dönemin hit parçasi Lucy in the sky with diamonds ’i dinledikleri için, bu en eski hominide Lucy adini vermisler. Lucy su anda ülkesinin kendisine tahsis ettigi pasaport ve USA’nin verdigi vizeyle Amerika‘da sergiden sergiye, kokteylden kokteyle kosuyor.
Etiyopya ile ilgili bu ilginç bilgileri vermeden Axum ve Lalibela seyahatimize devam etmek istemedim. Bu bilgiler isiginda gezimiz benim için daha bir anlatilabilir bir hal aldi simdi. Gerisi kalemi elime alip kagida dökmeme kaldi.
Az sonra...

SITMA





SITMA

Birbirinden sevimli

Hayvanlarla dolu

Kıtalarında

Afrikalı çocuklar

Nedense

En çok

Sivrisinek beslemeyi

Sevdiler.


Miami'den blogger yazarimiz sarkuteri 'nin siiri Afrikali çocuklarin durumunu kisa ve öz ne de güzel özetliyor.

4.1.09

Amboseli Ulusal Parki

Amboseli Ulusal Parki, eski adiyla Masai Amboseli Rezervi Kenya'nin güneyinde Rift Vadisi sinirlari içinde ve Tanzanya'ya sinir. Amboseli, Masai ve Nakuru Ulusal Parki'ndan sonra Kenya'nin en çok ziyaret edilen 3. parki. Parkin diger bir özelligi de Nobel ödüllü yazar Ernest Hemingway’in romanına konu olan, Tanzanya sinirlari içinde bulunan Kilimanjaro Dagi'nin manzarasina nazir olmasi. Ha, bu arada Hemingway sinemaya da akratilan ünlü eseri "Klimanjaro'nun Karlari"'ni Amboseli Park'da, manzaraya karsi yazmis. 2009'u karsilama bahanesiyle, firsat bu firsat deyip, uzun zamandir aklimizda olan bu parkin yolunu tutuyoruz. 392 km2 boyutuyla minik Amboseli Park'daki hayvan popülasyonu kurak sezonda yasamlarini park dahilindeki bir kaç bataklik etrafinda sürdürüyor.


Klimanjaro Dagi'nin yüksekligi 5.895 metre, ancak bize hiç de o kadar yüksekmis gibi gelmedi.
































Nairobi - Amboseli Park arasi 260 km mesafeyi yaklasik 5 saat gibi bir sürede katedebiliyoruz yol kosullari nedeniyle. Ana giris kapisinda ödememizi yaptiktan sonra oto-stop yapan üç genç Masaiyi arabamiza aliyoruzk. Ingilizceleri hayli düzgün olan Masaili gençlerle yol boyunca Masai Kabilesi'nden ve Amboseli Park'dan sohbet edip ve park dahilindeki Masai Köyü'nü gezebilecegimi ögreniyoruz. Otelimizin önüne geldigimizde Masaili gençler arabadan iniyorlar. Ol Tukai Lodge 'daki Klimanjaro manzarasina nazir bungalovumuza yerlesip, hizli bir ögle yemegi akabinde kendi aracimizla safariye çikiyoruz. Otelden az ileride üç saat önce birakmis oldugumuz Masaili gençleri beklerken görünce hayli sasiriyoruz. Meger üç saattir onlari köylerine götürecek bir hayir sever bekliyorlarmis. Vahsi hayvan tehlikesinden dolayi da yürüyerek gidememisler köylerine. Tekrar aliyoruz gençleri arabamiza köylerine birakmak üzere. Aralik ayinda Amboseli Park pek yagis almadigi için yesillikler yagisli sezona göre daha az, dolayisiyla hayvanlar daha bir seçilebilir. Parkda fil polülsyonu hayli kalabalik, çita, aslan, impala, zürafa, antilop, leopar, bufalo, gergedan ve nice adini sanini duymadigim hayvan bir arada yasiyor. Simdiye kadar Kissama Park (Angola), Kruger Park (Güney Afrika), Nairobi Ulusal Park (Kenya) ve Nakuru Ulusal Park'da (Kenya) safari yaptik, ama sansimiza Amboseli Ulusal Park'a kadar aslan görmek nasip olmamisti. Amboseli Park'da yolun kenarina kivrilmis, miskin miskin yatan iki disi aslani görünce sevinç çigliklari atmaktan kendimi alamiyorum.

















Aksam günesi batirdiktan sonra ancak otele dönüyoruz. Yeni Yil'a giris hazirliklari tabi ki her zamankinden daha degisik oluyor. Bir kot pantalon, bir t-shirt yeterli oluyor aksama hazirlanmamiz için burada. Bahçe yeni yila hazirlanmis. Açik büfe Afrika'nin lezzetlerini içermekte. Masai Kabilesi'nin danslari ve müzigi esliginde yemegimizi yedikten sonra, bahçede yakilmis ates etrafinda Cek Cumhuriyeti'den 3 haftalik Afrika turuna çikmis turist kafilesinin gitarla konserini dinliyoruz. Içimiz sicacik oluyor. Diskoda yeni yila girmek yerine bungalovumuza geri dönüp sampanyamizi yudumlayarak 2009'a giriyoruz. Yaklasik 00.30 gibi çoktan uykuya dalmis oluyoruz, zira sabah 5.00 civari uyanip Kilimanjaro'nun tepesini bulutlar kaplamadan, gün agarirken ve hayvanlar güne uyanirken safariye çikmak ve fotograf çekmek istiyoruz. Dolayisiyla yillardir yaptigimizin tersini yapip sabah 5.00'de uyuyacagimiza, saat 5.00'de uyanip cin gibi yola koyuluyoruz. Hep yilin ilk gününü ayilma çabalari içinde, miskin miskin geçirir ve o günü kayip gün ilan ederdim. Kendimi bildim bileli ilk defa senenin ilk gününden pek bir memnun kaldim. Nicelerine kadeh kaldiriyorum. Bulutlar olmadan Kilimanjaro bizi biraz hayal kirikligina ugratiyor. Bir yerde "Kilimanjaro'nun karlari eriyor, erimeden gidip görün." diye yaziyordu. Karlar erimek üzere. Biz erimeden gördük ama siz de görmek istiyorsaniz elinizi çabuk tutun. Gözlem Tepesi'ne gidip Kilimanjaro'yu defalarca fotografliyoruz. Ardindan yola koyulmak zamani Nairobi'ye dogru. Yola çikmadan önce Masai Köyü'ne ugruyoruz. Köyü gezmek bedava degil. Masai yerlileriyle köye girmeden önce iyice pazarlik yapiyoruz. Verdigimiz paranin çocuklarin egitimine kullanilacagini söylüyorlar. Umariz öyledir. Evler hayvanlarin barindirildigi bir avlu etrafina kurulmus. Yaklasik 120 masai yasiyormus köyde. Hanimlar evleri insa etmekle, ev isleri ve çocuklarla mesguller. Erkekler de hayvanlardan sorumlular. Bir evin içini ziyaret ediyoruz. Ev karanlik. Neden sonra evde genç bir kadin ve kucagindaki 5 aylik bebegi fark ediyoruz. Evin giris kapisi çok alçak. Nedeni sineklerin içeri girmemesi içinmis. Evde bir ebeveyn odasi ile mutfagin da içinde bulundugu diger bir oda daha var. Mutfagin içinde oldugu odada bir yatak var 5 çocugun birlikte uyudugu. Cocuklarin burun, agiz ve gözlerinin etrafinda larvalarini birakan sinekler. Cocuklar sineklere öyle alisik ki, hiç kis demiyorlar. Bu arada Masaililerin yanaklarindaki para gibi yuvarlak izler dikkatimizi çekiyor. Megerse diger kabilelerden kolaylikla ayirt edilebilmek için çocuklar 3 ile 5 yasina geldiginde anneleri tarafindan ateste iyice kizdirilmis yuvarlak bir demirle yanaklari daglaniyormus. Biz köyü gezerken kadinlar disariya el islerini sergiledikleri tezgahlarini hazirliyorlar. Hatira olarak Masai el emegi göz nuru esyalardan bir kaç tane satin aliyoruz. Bebeklerden biri sitma olmus. Bebegin annesi en yakin büyük sehire bebegine ilaç almak üzere bizimle birlikte geliyor. Onu Namanga'ya birakiyoruz acil sifa dileklerimizle. Sitma onlar için çok dogal, günlük yasamin bir parçasi, ancak bizim içimiz parçalaniyor bebegi düsündügümüzde.



Acil sifalar minik Masai...





5 çocugun bir arada uyudugu Masai yatagi...


5 aylik bebegi kucaginda karanliktaki Masai ve esi...






Resmi büyütürseniz çocugun gözlerindeki sinekleri görebilirsiniz.




Figoltx Masai Kabilesi'yle pazarlik asamasinda :-).