Etiyopya'yi kesfe devam. Sabah Bahir Dar'dan Gondar'a dogru yola çikiyoruz. Bahir Dar'in 73 km dogusunda yer alan , 400 kisinin yasadigi Awra Amba Köyü'nde durakliyoruz. Awra Amba'nin kurucusu ve halen toplulugun baskani Ato Zumra bu köyün hayallerini 4 yasindayken kurmaya baslamis. Zumra'nin annesi ve babasi çiftçiymis. Hem annesi hem babasi tarlada çalistiktan sonra evlerine geldiklerinde babasinin günlük mesaisi bitiyor, ancak annesi bu sefer de evde çalismaya devam ediyormus. (Kadinlarin kaderi her yerde ayni demek ki). Annesi yemek pisiriyor, çocuklarla ilgileniyor, evi temizliyor, bulasiklari ve çamasirlari yikiyor hatta hizini alamayip esinin ayaklarini bile o yikiyormus. Zumra o küçücük yasinda bir yerlerde birseylerin yanlis oldugunu farketmis ve ütopik köy Awra Amba'nin hayallerini kurmaya böylelikle baslamis.
Sosyal-ekonomik problemlerin herkesin birbirine yardimlasmasiyla asilacagi düsünülerek, Etiyopya'daki diger topluluklara zit bir ilkeyle, esitlik ilkesiyle 1980 yilinda kurulmus Awra Amba. Kadinlarin erkeklerin hizmetçisi gibi görüldügü bir ülkede her konuda esitligi ilke edinmis Awra Amba toplulugu. Calismanin gerçek ibadet oldugunu düsünen Awra Ambalilar hiç bir dine inanmiyorlar. Yalan söylememek, hirsizlik yapmamak, çok çalismak, yardimlasmak, temizlik onlar için en büyük ibadet. Dolayisiyla hayli sofu bir ülke olan Etiyopya'da hiçbir dini kabul etmeyen böyle bir topluluk ilk basta tepkileri üzerine çekmis ve yerlesmeleri için bir dönem bataklik olan, sitmanin yaygin oldugu, tarima elverissiz bir alan verilmis. Onlar da hayatlarini sadece tarim üzerine kurmayip dokuma tezgahlari edinip dokuma isine girmisler. Dokuma isinde de cinsiyet ayrimi yok. Kadin erkek hep birlikte çalisiyor. Erkekler bir kösede ip egirirken, kadinlar da dokuma tezgahlarinin basinda çalisiyorlar. Dokumaciliga ilaveten degirmenlerinde diger köylere hizmet veriyorlar.
Tüm dinleri inceleyip, kendilerine uygun gördükleri kisimlarini kendilerine ilke edinmisler ve "The Golden Rule/Altin Kural" basligi altinda bunlari toplamislar.
Evlerinin içinin ve disinin temizligi çok önemli Awra Ambalilar için. Gezdigimiz evin içi derli toplu, tertemizdi. Köylüler daha fazla para kazanip kanalizasyon sistemlerini, evlere musluklardan akacak su sistemini kurmayi ve kendi okullarini insa etmeyi hedeflemisler. Biz köyü gezerken suyu evlere tasiyacak sistem için çoluk çocuk elbirligiyle topragi kaziyorlardi. Bu sezon egitime baslayacak olan okullarini da gururla gösterdiler bize. Aslinda onlar için egitim anaolkulunda basliyor. Ana okulunda kendi ilkelerini ögretmeye çalisiyorlar minik Awra Ambalilara. Kendi kurduklari kütüphanelerinde herkese yönelik egitici kitaplar mevcut. Kitap bagisi kabul ediyorlar ancak bu kitaplarin kütüphane raflarinda yerlerini almasi için Awra Amba egitim kurulunun onayindan geçmesi gerekiyor. Awra Ambalilar kendine bakamayan, yemek pisiremeyen yaslilar ve yetim kalmis çocuklar için de bir ev insa etmisler.
Bir Awra Amba evinin içi...
_
_
_
Awra Ambali minikler
_
_
_
Revirleri...
Her evin kendine ait ayri tuvaleti var...
Cocuklar su tesisati için kazi asamasinda...
_
_
Kendi revirlerini kurmuslar. Awra Amba'nin ilkelerini kendine uygun gören disaridan bir hemsire topluluga katilmis ve Awra Ambalilara hizmet vermeye baslamis.
Revirleri...
Her evin kendine ait ayri tuvaleti var...
Cocuklar su tesisati için kazi asamasinda...
_
Yaslilar için huzurevi ve ayni zamanda eger bir minik Awra Ambali yetim kalirsa bu çati altinda 18 yasina kadar barinabilecek.
Rehberimiz bize anaokulunu tanitirken...
Kütüphaneleri...
Dokuma tezgahlari...
_
Insaati yeni bitmis, egitim sezonuna hazir okullari.
Zumra bir ay 30 günden olusuyorsa, 30 gün de çalismaliyiz diyor. Hiç tatil yok Awra Amba'da. Ne bayram, ne seyran, ne yeni yil, hiçbir gün kutlamak adina özel degil Awra Ambalilar için. Esim, en azindan köyün kurulus gününü kutlayabilirsiniz diye önerdi Awra Ambali genç rehberimize.
Kizlar 18 yasindan evvel, erkekler ise 22 yasindan evvel evlenemiyorlar. Öyle dügüne gereksiz para harcamiyorlar. Köyün üyeleri yardim yapiyor genç çifte hayatlarini kurabilmeleri için.
Yaslilar için huzurevi ve ayni zamanda eger bir minik Awra Ambali yetim kalirsa bu çati altinda 18 yasina kadar barinabilecek.
Rehberimiz bize anaokulunu tanitirken...
Kütüphaneleri...
Dokuma tezgahlari...
_
Tarlada ailecek çalisiyorlar...
Insaati yeni bitmis, egitim sezonuna hazir okullari.
Zumra bir ay 30 günden olusuyorsa, 30 gün de çalismaliyiz diyor. Hiç tatil yok Awra Amba'da. Ne bayram, ne seyran, ne yeni yil, hiçbir gün kutlamak adina özel degil Awra Ambalilar için. Esim, en azindan köyün kurulus gününü kutlayabilirsiniz diye önerdi Awra Ambali genç rehberimize.
Kizlar 18 yasindan evvel, erkekler ise 22 yasindan evvel evlenemiyorlar. Öyle dügüne gereksiz para harcamiyorlar. Köyün üyeleri yardim yapiyor genç çifte hayatlarini kurabilmeleri için.
Awra Amba köyü ilkeleri dogrultusunda elde ettigi basari dolayisiyla bir çok arastirmaya konu olmus. Etiyopya'nin bazi Hristiyan ve Müslüman liderleri Awra Amba'yi ziyaret ederek esitlik ilkesiyle çalisarak fakirlikle nasil basa çiktiklarini anlamaya çalismislar. Dünya Bankasi kirsal bölge gelisim danismani Mohammed Mussa ise köyle ilgili bir rapor hazirlamis. Mohammed raporunda Awra Amba'nin cinsiyetler arasi esitlik, is ahlaki ve sosyal sigorta sistemiyle sadece Etiyopya'daki diger topluluklara degil, ayni zamanda Etiyopya disi topluluklara da bir örnek teskil ettigini yazmis.
Thomas More'un 16.yy'da hayalindeki ideal toplulugu kaleme aldigi Utopia'yi sadece satir aralarinda birakmayip, bir benzerini hayata geçirdigi için Ato Zumra'yi ayakta alkisliyorum.
Awra Amba'nin ani defterine düsüncelerimi yazarken...
Awra Amba'nin ani defterine düsüncelerimi yazarken...
Not: Ato Zumra'nin Awra Amba 'yi youtube'da anlattigi kisa tanitim filmini kaçirmamanizi tavsiye ederim.
3 yorum:
İnanamıyorum inan..hayran kaldım ne diyeceğimi şaşırdım..Gerçekten tüm dünyanın örnek alabileceği sanırım benzeri olmayan bir topluluk.Sevgili Figen çok teşekkürler böyle güzellikleri bizlerle paylaştığın için.Kırk yıl düşünsem Etiopya da böyle bir yaşamın olacağı aklıma gelmezdi.Ne diyeyim harika ötesi ve gerçek güzel olan bu..sevgilerimle...
Hiç duymamıştım böyle bir yeri! Çok teşekkürler bilgi ve fotoğraflar için. Yeşil kafalı çocuk çok şirin ! üşümüyor mu, niye öyle bir şey geçirmiş kafasına :))
- Dedigin gibi Butterfly, harika ve gerçek ötesi Etiopya'da yasadiklarimiz.
- Basak'cim ben de oralara ayak basana kadar hiç duymamistim birçok yerin varligini. Bu da onlardan biri iste. Ben de bayildim yesil kafali çocuga. Hiç de üsünecek bir hava yoktu ama nedense o çocuk kafasinda yesil bere ile dolasiyordu. Ancak, youtube'daki kayitta Awra Amba'nin kurucusu da benzer bir bere giymisti. Ona özenti olsa gerek diye düsünüyorum.
Yorum Gönder